Αγρίμι – Ο άγριος Κρητικός αίγαγρος

Αλάτσι – το αλάτι

Ανεβατά καλλιτσούνια – Στην Σητεία φτιάχνετε με μυζήθρα και φύλλο ζύμης που με αυγά και γάλα και προζύμη φουσκώνει (ανεβαίνει). Παλιά χρησιμοποιούσαν μαγιά μπύρας, τα γεραπετρίτικα χρησιμοποιούν τσικουδιά.

Απάκι – Καπνιστό χοιρινό κρέας σε φασκόμηλο και άλλα μυρωδικά.

Απόχτι - Συντηρημένο κρέας από αγρίμι.

Βάλσαμο – Δυόσμος

Γαρδούμια ή και σοιλιχούδα – Αρνίσια κοιλιά τυλιγμένη με αρνίσια έντερα που ψήνονται στα κάρβουνα αλλά και στην κατσαρόλα με κρεμμύδια και αυγολέμονο αλλά και ντομάτα και κολοκύθια.

Ζωύφιο – Ο αστακός

Καβροί – Τα κάρβουνα

Χοχλιοί – Τα σαλιγκάρια

Καλικωτά (Λασίθι) – Λαδερό φαγητό με βλίτα, κολοκύθια, μελιτζάνες, ντομάτα, σκόρδο και σαλιγκάρια στην κατσαρόλα.

Καπρικό – Χοιρινή πανσέτα που ψήνετε για πολύ ώρα σε κατσαρόλα.

Κατιμέρια – Κουλουράκια με μυζήθρα και πετιμέζι.

Κεντανές – Το πράσο

Κουνέλι τσουδιστό – Κουνέλι μαγειρεμένο στην κατσαρόλα με κρεμμύδι, κρασί, κύμινο, και ρίγανη.

Κρεατόσουπα γιαλίτικη – παλιά μαγειρευόταν μοσχαρίσιο κρέας με θαλασσινό νερό και στο τέλος ρίχνανε τσιγαρισμένα κρεμμύδια και λάδι. (Γινόταν και ψαρόσουπα με τον ίδιο τρόπο).

Λαντουρίδι – Είδος χειροποίητου ζυμαρικού σε σχήμα σβώλου. Συνήθως βράζουν μια ποσότητα τηγανίζουν άλλη και τα αναμιγνύουν και τρώγονται σαν σούπα.

Λουμπούνια – Το άσπρο λούπινο που από την  εποχή της «Εκάτης» βράζετε και μένει για δύο – τρείς μέρες σε θαλασσινό νερό να ξεπικρίσουν. Συνοδεύει την ρακί.

Μαγκίρι – Ζυμάρι που ανοίγετε σε φύλο και κόβετε σε λουρίδες, Βράζει σε αλατισμένο νερό αλλά και τηγανίζετε.

Μακαρόνια σκιουφιχτά – Ζυμαρικά από σταρένιο αλεύρι που ζυμώνονται και «σκιουφίζονται» πιέζονται με τα δάχτυλα να δημιουργηθούν ανοίγματα.

Μενούζα – το κοκορέτσι.

Νεράτες μυζηθρόπιτες – η ελαφρός τηγανισμένη πίτα σε τηγάνι χωρίς λάδι. Σερβίρετε με λίγο μέλι.

Ξινόχοντρος – Σπασμένο σιτάρι που βράζει σε ξινισμένο τριών ημερών γάλα ώσπου να πήξει και στεγνώνει στον ήλιο.

Ομαθιές ή οματιές -  είδος λουκάνικου που γεμίζουν άντερο με ρύζι, χοντρό χοιρινό, συκώτι, κρεμμύδι, σταφίδες, πορτοκαλόφλουδα, και κύμινο.

Οφτό κλέφτικο – Κρέας που κόβετε σε μεγάλα κομμάτια και δένετε καλά μέσα στην κοιλιά του ζώου, με λεμόνι, αλάτι, ρίγανη και θάβετε στο χώμα και από πάνω του μένει αναμμένη φωτιά ώσπου να ψηθεί το κρέας.

Οφτό αντικριστό – Τρόπος ψησίματος του κρέατος. Οι βοσκοί σκάβουν λάκκους ανάβουν φωτιές αριστερά και δεξιά (αντικριστά) και βάζουν στην μέση ανοιχτό το κρέας σε σούβλες να ψηθεί με την φωτιά.

Παλληκαριά ή μαγεριά – Πολλά όσπρια βρασμένα μαζί με κρεμμύδι και λαδολέμονο.

Πατούδα – Γλυκά πιττάκια με χυμό πορτοκάλι και λάδι γεμισμένα με ξηρούς καρπούς, ξύσμα πορτοκαλιού, γαρίφαλα, κανέλα, και μέλι (το αρχαίο Ελληνικό Γάστριν).

Πίφι φουργιάρικο – κατσίκι ελευθέρας βοσκής.

Σοφεγάδα – Το μπριάμ.

Σταφιδολιές – Οι ελιές που ωριμάζουν στο δέντρο και φτιάχνονται με χοντρό αλάτι.

Σταφριδοτά – Κουλούρια γεμιστά με τριμμένη σταφίδα, καβουρδισμένα και αλεσμένα σουσάμι, ξηρών καρπών και μπαχαρικών.

Σύγλινα – Μισοψημένο χοιρινό που διατηρείτε στο λίπος του.

Τζουλαμάς – Πίττα με συκώτι, συκωτάκια κότας, ρύζι, ξηρούς καρπούς, ζάχαρη, κανέλα, και μοσχοκάρυδο.

Γαμοπίλαφο – Κατσίκι με πιλάφι που βράζει στο ζουμί από το κατσίκι και σερβιρόταν στους γάμους.

Τσιλαδιά – Πηχτή που γίνετε από χοιρινά κεφάλι και πόδια και αρωματίζετε με φλούδες εσπεριδοειδή και μπαχαρικά.

Τσίπα – Το ανθόγαλο

Φουκάκι ή τσιτσιριστό – Μικρά κομματάκια χοιρινό τηγανισμένα σε λάδι με λίγο αλάτι.

__________________________________________________________________
Ταξιδεύοντας με το Voltagr και συνταγές από το VoltaKoyzina